مختار بن أبی عبید ثقفی سال یک هجري در شهر طائف به دنیا آمد، پدرش فرماندهي لشکر مسلمین در معرکهي الجسر بود، پدر مختار در زمان رسول االله به اسلام گروید و همراه پدرش که جد مختار باشد در زمان خلافت عمر بن خطاب به مدینه هجرت کرد، هنگامی که مختار 13 ساله بود پدرش چشم از جهان گشود، مختار به همراه پدر و برادرش در مدینه بزرگ شد و شدیدا تحت تاثیر علی بن ابیطالب بود تا اینکه یکی از دوستداران پر و پاقرص ایشان گشت، او فردي سوار کار و شجاع بود، که این دو صفت را از پدرش به ارث برده بود، برخی از علماي رجال بر این قول اتفاق نظر دارند که او شخصی ناصبی بوده که شدیدا از علی بن ابی طالب متنفر بوده است. مختار ثقفی با حسن بن علی بعد از کشته شدن علی بن ابیطالب در سال 40 هجري بیعت کرد، سپس با لشکري راهی مدائن شد، سپس مردم را از حسن بن علی راند، و مردم بر علیه حسن در مدائن شورش کردند و فرشی که زیر پاي ایشان بود را کشیدند، حسن نیز پس از این ماجرا وارد مدائن شد درحالیکه عموي مختار به نام سعد بن مسعود امیر مدائن بود، روایت میشود که مختار به عمویش گفت: آیا خواهان ثروتمندي و سربلندي هستی؟ عمویش گفت: موضوع چیست؟ مختار گفت: حسن را دست بسته تحویل معاویه بده، عمویش سعد به مختار گفت: لعنت االله بر تو باد، پسر دختر رسول االله را دست بسته تحویل بدهم، خیلی انسان بدي هستی، هر چند که این حدیث در صحتش اختلاف نظر زیاد وجود دارد. در حقیقت مختار خواهان جنگ با معاویه نبود، چون لشکر حسن بن علی لشکري شکست خورده و ضعیف بود، و قدرت رویارویی با لشکر دیگري را نداشت، به همین دلیل بین معاویه و حسن صلح برقرار شد. مختار در سال 60 هجري در سال 60 هجري قمري واقعهي کربلا رخ داد و منجر به شهادت حسین ین علی و گروهی از یاران و خاندانش شد. حسین قبل از اینکه رهسپار کوفه گردد پسر عمویش مسلم بن عقیل را جهت گرفتن بیعت از مردم کوفه به آنجا فرستاده بود، مختار از مسلم بن عقیل استقبال کرد و او را در منزل خود جاي داد، والی کوفه در آن زمان نعمان بن بشیر انصاري یعنی پدر خانم مختار ثقفی بود، یزید بن معاویه او را عزل کرده و عبیداالله بن زیاد را والی کوفه نمود، عبیداالله بن زیاد مسلم بن عقیل را کشت، و تمام هواداران علی بن ابیطالب را مجازات میکرد من جمله کسانی که با مسلم بن عقیل بیعت کرده بودند. و هنگامی که به عبیداالله بن زیاد خبر رسید که مختار ادعاي خونخواهی مسلم بن عقیل را میکند او را دستگیر نمود و با نیزهاي که در دست داشت چمشش را بیرون آورد، و او را زندانی کرد، و تا وقتی که حسین بن علی به شهادت رسید زندانی بود، سبب خروج از زندانش فرستادن شخصی به نزد عبد االله بن عمرببود تا نزد یزید بن معاویه شفاعت کند و او را آزاد کند، عبد االله بن عمر شوهر خواهر مختار بود، عبد االله بن عمرب این کار را انجام داد و یزید نیز به عبیداالله بن زیاد دستور داد تا او را آزاد سازد، هنگام آزاد شدنش عبیداالله بن زیاد به مختار گفت: اگر بعد از سه روز تو را در کوفه یافتم گردنت را میزنم. مختار پس از آزادي بهسوي حجاز رهسپار شد، و در حجاز میگفت که انگشتان عبیداالله بن زیاد را قطع خواهد کرد، و ادعا میکرد که در مقابل خونخواهی حسین بن درست است که مختار قاتلین حسین بن علی را به سزای کارشان رساند و همه‌ی آنها را از دم شمشیر گذراند ولی در کنار کفریاتی که بدان باور داشته و ادعای نبوتی که می‌کرده نمی‌توان او را انسان درستی دانست، بلکه ظالمی بوده که الله متعال او را بر جان دیگر ظالمین انداخته است، و یکی از اصلی‌ترین دلایلی که عبدالله بن الزبیر صحابی رسول الله صلی الله علیه وسلم به برادرش مصعب دستور کشتن مختار و هوادارنش را داد همین موضوع بود